Over denken, Hannah Arendt en de kritische consument

Een paar weken geleden zag ik de film die Margarethe von Trotta over de Duitse filosofe Hannah Arendt heeft gemaakt. Indrukwekkend! Wat een moedige vrouw. Wat me vooral trof, is haar uitspraak dat het denken ons tot personen maakt.

We moeten blijven denken
Hannah Arendt op een postzegelDe film behandelt vooral haar aanwezigheid bij het proces tegen Adolf Eichmann in 1961, een nazi die naar Argentinië was gevlucht, daar werd ontvoerd door Israëliërs en in Jeruzalem werd berecht. Ze schreef er artikelen over voor The New Yorker, en het beroemde boek De banaliteit van het kwaad. We moeten blijven denken, over onze handelingen, die gevolgen die onze daden hebben, over onszelf, de wereld.

Wat er kan gebeuren, als we niet zelfstandig denken, maar radertjes worden in een machine, laat Eichmann zien. Hij dacht niet na, hij voerde slechts bevelen uit. Hij dacht niet na over de transporten, waar ze heen gingen, wie ze vervoerden, wat er met de joden gebeurde die werden vervoerd.

Kritisch denken en kleding
Ook wij moeten blijven denken, ook wanneer we kleding kopen. Waar wordt onze kleding gemaakt? Hoe zijn de omstandigheden in de fabrieken? Dat die schokkend slecht zijn, bewijst de brand in de kledingfabriek in Bangladesh.

Hoeveel krijgen de medewerkers eigenlijk betaald? Wanneer een T-shirtje een paar euro’s kost, kan er niet veel overblijven voor de mensen die het hebben gemaakt. Helaas is duurdere kleding niet per se beter. In de afgebrande fabriek werd er zowel kleding gemaakt voor goedkopere merken als voor duurdere merken.

Wat kunnen wij als kledingconsument doen?
Wat dan? Waar moet je als kritische consument op letten? Op de merkjes zodat je geen kleding koopt die wordt gemaakt in lage-lonenlanden in Azië? Dat is niet de oplossing. Fabrikanten vinden dan wel andere landen die voor een lage prijs willen werken. De vrouwen in Pakistan en Bangladesh die nu inkomen en zelfstandigheid vinden door hun werk, verliezen hun baan.

Steun acties
Kritische klant ik heb een stemOm te beginnen kun je de actie van Avaaz steunen. Dit is een wereldwijde organisatie die campagnes voert door middel van handtekeningenacties. Nu voeren zij o.a. actie voor verbetering van de arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie. Klik hier als je hun actie wilt ondersteunen. Hoe meer handtekeningen, des te meer invloed heeft de petitie.
Ook de Schone Kleren Kampagne voert actie voor betere arbeidsomstandigheden in Bangladesh.

Sluit je aan bij de stoere vrouwen, die in Nederland acties voeren voor eerlijke kleding. www.stoerevrouwen.nl.

Koop  minder
Beschouw kleding als een investering, en niet als een wegwerpartikel. Dat betekent minder kopen, maar wel van betere kwaliteit en een (iets) hogere prijs. Door een hogere prijs te betalen kan er in het productieland geld geïnvesteerd worden in veiligheidsmaatregelen, zodat rampen als in Bangladesh worden voorkomen.

Koop bewust
Vraag in de winkel waar de kleding is gemaakt. Zo maak je ook de detaillisten ervan bewust dat het uitmaakt hoe en waar kleding wordt geproduceerd, en dat jij als consument dat belangrijk vindt.

Kijk op websites van bijvoorbeeld Goede Waar en Rank a Brand of jouw favoriete kledingmerk duurzaam is.

Je staat niet alleen
De brand in Bangladesh heeft veel mensen wakker geschud, gelukkig ook in de kledingbranche zelf. Zo is er het brand- en bouwveiligheidsakkoord, dat voor betere arbeidsvoorzienigheden zorgt, al door ruim 30 (Europese) merken en detaillisten getekend. Veel bekende merken, zoals Calvin Klein en H&M, doen eraan mee; andere zoals Wal-Mart, proberen eronder uit te komen.

Er zijn vele organisaties die zich inzetten voor duurzame ontwikkelingen in de kledingbranche. Denk aan Fair Wear Foundation, een netwerk van textiel- en kledingbedrijven, merken en vakbonden die samenwerken voor verbetering van de arbeidsomstandigheden. Of aan Mady-by, ook een samenwerkingsverband, dat zich inzet voor sociale en milieuomstandigheden bij de productie van kleding. Op mijn website vind je bij Ecofashion meer links.